Młoda nauka

Nad czym pracują młodzi krakowscy naukowcy? Czy ich badania są pasją czy raczej żmudnym obowiązkiem? Sprawdzała ZOFIA WOŹNIAK

Marek Jamrozy codziennie patrzy w niebo. Jest nauczycielem akademickim na Uniwersytecie Jagiellońskim i pracuje na stanowisku adiunkta w Obserwatorium Astronomicznym. – Zajmuję się badaniem własności radiogalaktyk – mówi. Co to dokładnie oznacza? – Supermasywna czarna dziura, umiejscowiona w centrum takiej galaktyki, „wyrzuca” w dwóch przeciwnych, współosiowych kierunkach szybko poruszające się cząstki, które formują cienkie strugi. Te z kolei zasilają w materię powiększające się z czasem rozległe obszary promieniowania, które „widzą” radioteleskopy (instrumenty podobne do anten satelitarnych montowanych na naszych domach, różnią się tylko wielkością – są nawet kilkaset razy od nich większe). Aktywność czarnej dziury może trwać kilkadziesiąt milionów lat.

Typowe rozmiary radiogalaktyk, które początkowo mieszczą się wewnątrz galaktyki, wynoszą kilkadziesiąt kiloparseków. W skrajnych przypadkach mogą dochodzić nawet do kilku megaparseków. Aktualnym rekordzistą jest – mierzący ok. 5 megaparseków (czyli prawie 150 000 000 000 000 000 000 km) – obiekt J1420-0545, który przed kilkoma laty został odkryty w Krakowie – tłumaczy. Dziedzina, którą się zajmuje nie jest prosta ani popularna. To Mamie zawdzięcza zainteresowania, które doprowadziły go do badań nad wszechświatem.

– Moja Mama, nauczycielka fizyki w pszczyńskim liceum – często ze mną rozmawiała o swojej pracy i różnych fizycznych zagadnieniach. Zrodziła się we mnie bardzo wcześnie ciekawość przyrody – wspomina. Gdy uczęszczał do szkoły podstawowej, wpadł mu w ręce podręcznik Konrada Rudnickiego „Astronomia”. Potem w „czasach licealnych” kupił w żywieckim Uniwersalu mały teleskop.
(…)
Cały artykuł dostępny w wydaniu papierowym Modnego Krakowa.
A w nim: Marek Jamrozy, Marta Anna Raczek, Anna Grochot-Przęczek, Tomasz Majkowski – młodzi naukowcy z Krakowa, którzy prowadzą interesujące badania łącząc pracę i pasję.

Bieżący numer magazynu Modny Kraków kupisz tutaj:
Modny Kraków na Allegro