Portret – Ekspozycja stała w MuFo Strzelnica

Muzeum Fotografii w Krakowie zaprasza na wystawę poświęconą portretowi fotograficznemu. Jej celem jest zasygnalizowanie wieloaspektowości fenomenu portretu fotograficznego, pokazanie jego ewolucji podporządkowanej zarówno ograniczeniom i możliwościom technologicznym, jak i zmianom kulturowym oraz społecznym zachodzącym w świecie.

Jak zmieniał się portret fotograficzny – od dagerotypu po instagram

Początkowy okres historii portretu fotograficznego był czasem niepodzielnego panowania nielicznych wtedy fotografów. Wizyta w ich atelier łącząca się z długotrwałym, męczącym pozowaniem bardziej przypominała torturę niż radosną zabawę, z jaką kojarzy się obecnie czynność fotografowania.

Od momentu ogłoszenia w 1839 wynalazku fotografii postęp w tej dziedzinie przebiegał błyskawicznie, a liczba fotografów rosła lawinowo. Z biegiem czasu wytworzyła się zupełnie nowa relacja pomiędzy fotografującym i fotografowanym, w której pierwotna opresja ustąpiła miejsca obopólnej fascynacji, nierzadko o wyraźnym zabarwieniu erotycznym. Układ sił był płynny, za każdym razem podlegał negocjacji.

W XX wieku fotografem mógł być każdy, zróżnicowała się także estetyka fotografii. Rozluźnienie dawnych schematów i postępująca swoboda kadrów wiązały się z masowym pojawieniem się fotografów nieprofesjonalnych. Miało to spowodować spadek poziomu fotografii, a w rzeczywistości przyczyniło się do wzbogacenia jej środków wyrazu. Na przełomie wieków XX i XXI profesjonaliści zaczęli nawet świadomie wykorzystywać estetykę błędu typową dla zdjęć amatorskich.

O ile w przeszłości zdjęcia powstawały w celu upamiętnienia rzeczywistości, o tyle obecnie czynność fotografowania często zdaje się być nastawiona na natychmiastowy „lans” autora. Świat zapełnił się tłumem nieustannie rejestrującym i upubliczniającym w mediach społecznościowych swoją codzienność i coraz chętniej siebie, o czym świadczy rosnąca popularność selfie.

Zdjęcia: Dorota Marta, MHF