Papieski Kraków

Kraków zajmował szczególne miejsce w sercu Jana Pawła II. „Patrzę na Kraków. Mój Kraków, miasto mojego życia. Miasto naszych dziejów. Kraków jest miastem ogromnie bogatym. Całe dzieje przeszły przez to miasto i chciały w nim pozostać” – to najsłynniejsze słowa sławiące podwawelski gród wypowiedziane przez Ojca Świętego. Dobrze znają je wierni, którzy każdego roku przyjeżdżają do Krakowa szukać śladów papieża. Niektórzy podążają szlakiem wspomnień i odwiedzają głównie te miejsca, w których spotykali się z Janem Pawłem II, inni pragną poznać ścieżki młodego Karola Wojtyły.

Dębniki jak dom rodzinny

Przyszły papież sprowadził się do Krakowa z Wadowic wraz ze swym ojcem w roku 1938. Miał wtedy 18 lat. Ponieważ zakończył naukę w gimnazjum otrzymując świadectwo maturalne z oceną celującą, toteż mógł podjąć studia na większości uczelni bez egzaminów wstępnych. Młody Wojtyła wybrał studia polonistyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wojtyłowie zamieszkali w rodzinnym domu matki przy ul. Tynieckiej 10 w Krakowie, który w owym czasie był własnością wuja Karola, Roberta Kaczorowskiego. Ojciec i syn zajęli dwa pokoje z kuchnią na najniższej kondygnacji. Dziś niestety nie ma możliwości by je zobaczyć, pozostaje jedynie obejrzenie domu z zewnątrz. Warto, bo znajduje się on w jednym z najbardziej urokliwych miejsc Krakowa.

Dzielnica Dębniki słynie ze spokoju. Jest oazą ciszy i zieleni. Dodatkowo, dosłownie kilka kroków od domu, w którym Karol Wojtyła spędził swe młodzieńcze lata znajduje się kamienica, którą często w owym czasie odwiedzał: dom przy ul. Szwedzkiej 12 związany z rodziną Szkockich. W latach okupacji przyjaciele organizowali tutaj spotkania artystyczne, a na pierwszym piętrze, w salonie, odbywały się występy Teatru Rapsodycznego, w którym występował Karol. Nieco później, także w tym domu, miało miejsce przyjęcie prymicyjne ks. Karola Wojtyły, które zorganizowała Irena Szkocka, dobrodziejka przyszłego papieża.

Także w granicach administracyjnych Dębnik znajduje się Kościół św. Stanisława Kostki księży Salezjanów. Okazały budynek przy ul. Konfederackiej 6, którego charakterystyczną wieżę widać z wielu zakątków miasta to świątynia, w której ksiądz Wojtyła odprawił swą mszę prymicyjną. Było to 3 listopada 1946 roku. Lecz kościół ten odwiedzał już wcześniej – modlił się w nim po śmierci ojca, a przed obrazem Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych spędził długie godziny: „Przed tym obrazem wymodliłem sobie i ugruntowałem moje powołanie kapłańskie” – powiedział w 1972 roku.

W drodze do wiedzy

Jan Paweł II wspominał, że podjęte przez niego w roku 1938 studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim stały się przygotowaniem dla dalszych zainteresowań: filozofii i teologii. Nauka o słowie pozwoliła mu przybliżyć się do tajemnicy Słowa Bożego, o czym przypominał będąc już papieżem. Studenckie ścieżki prowadziły Go na zajęcia przy ul. Gołębiej 18 gdzie do dziś znajduje się jeden z budynków Wydziału Polonistyki. To tutaj studiował Karol Wojtyła w latach 1938 – 1939. Po wybuchu wojny kontynuował naukę na tajnych kompletach, a w roku 1942 postanowił studiować teologię i wstąpił do tajnego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Krakowie. 1 listopada 1946 otrzymał święcenia kapłańskie. W latach 1953 – 1958 mieszkał przy ulicy Kanoniczej 19, a następnie przeniósł się na Kanoniczą 21. Obecnie w obu tych budynkach mieści się Muzeum Archidiecezji Krakowskiej, w którym prezentowane są między innymi pamiątki związane z Janem Pawłem II. Zwiedzający mogą zobaczyć pokój w którym mieszkał, Jego biurko, ubrania i wiele innych przedmiotów codziennego użytku. Do najcenniejszych eksponatów należą przedmioty osobiście podarowane muzeum przez Ojca Świętego.

Fizyczna mordęga

Lata II Wojny Światowej przyniosły do Krakowa biedę. Nie ominęła ona także rodziny Karola Wojtyły, który w latach 1940 – 1944 zmuszony był podjąć pracę fizyczną w zakładach „Solvay”, nie tylko dla uzyskania dochodów, ale też dla uniknięcia przymusowego wywozu na roboty do Niemiec. Początkowo pracował w nieodległym od miejsca zamieszkania kamieniołomie na Zakrzówku. Obsługiwał wagoniki wywożące urobek wapnia z kamieniołomu do Borku Fałęckiego. Po dwóch latach pracy kamieniarza, który codziennie od ósmej do szesnastej rąbał kilofem wapienne ściany, Karol został przeniesiony do pracy w samej fabryce w oczyszczalni wody kotłowej. Do wysiłku związanego z wykonywanym zajęciem doszła codzienna konieczność pokonywania pieszo drogi z Dębnik aż do zabudowań fabryki przy ulicy Zakopiańskiej i z powrotem. Pomimo wyczerpania pracą fizyczną Karol Wojtyła nie porzucił studiów na tajnym uniwersytecie, a później w seminarium duchownym. Brał też udział w konspiracyjnych spotkaniach teatru i uczył się języka francuskiego.

Dziś w ostatnim budynku, który pozostał po fabryce “Solvay” mieści się Centrum Sztuki Solvay. Jego bryłę zdobi tablica pamiątkowa poświęcona Janowi Pawłowi II. Sam budynek jest filią Domu Kultury Podgórze, można go bez problemu zwiedzić. Odbywają się w nim liczne zajęcia kulturalne, koncerty i wystawy.

Słynna Franciszkańska

13 stycznia 1964 Karol Wojtyła został mianowany arcybiskupem metropolitą krakowskim i zamieszkał w Pałacu Biskupim przy ul. Franciszkańskiej 3. Jednak nie była to jego pierwsza obecność w tym miejscu – w latach 1944 – 1945 mieszkał w nim już jako kleryk wraz z innymi klerykami tajnego seminarium duchownego. W roku 1978 wyjechał z Krakowa na konklawe i na Franciszkańską powrócił dopiero jako Papież Jan Paweł II, podczas pielgrzymki w 1979 roku. Od tego czasu tradycją stały się wieczorne spotkania z młodzieżą pod papieskim oknem, które odbywały się podczas wszystkich pielgrzymek Ojca Świętego do Polski, za wyjątkiem odwiedzin w 1995 roku, gdy papież przybywał w Polsce tylko przez dziesięć godzin. W roku 2005, gdy stan zdrowia Jana Pawła II bardzo się pogorszył, wierni także gromadzili się w tym miejscu modląc się o jego zdrowie. Gdy z Rzymu przyszła wiadomość o śmierci papieża i stało się jasne, że już nigdy więcej nie pozdrowi ich z tego okna, zaczęto składać pod nim znicze, kwiaty i laurki. Tak jest do dziś – pielgrzymi zostawiają pod Pałacem Biskupim ślady swej pamięci ilekroć przypada rocznica związana z Janem Pawłem II. Przebywając w tym miejscu Krakowa koniecznie należy odwiedzić Bazylikę św. Franciszka z Asyżu oo. Franciszkanów. Karol Wojtyła często się w niej modlił, oznaczono nawet pamiątkową tablicą jego ulubioną ławkę.

Kochamy Cię, dziękujemy Ci

Przemierzając Kraków papieskimi śladami nie sposób zapomnieć o Błoniach, na których odbywały się msze podczas pielgrzymek Jana Pawła II do Polski. Upamiętnia je dziś „Kamień papieski”, 26 tonowy głaz przywieziony do Krakowa z okolic Morskiego Oka. Palą się przy nim znicze, nierzadko wierni zostawiają też kwiaty. Z jego okolicy roztacza się imponujący widok na największą w Polsce miejską łąkę, Kopiec Kościuszki i Wawel. (O)

Niniejszy artykuł prezentuje tylko wybrane miejsca w Krakowie związane z Janem Pawłem II.